Haber: Sinem Altunay
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından Bolu’nun Merkez ilçesine bağlı köylerde maden arama ruhsatı verilmesine ilişkin süreç, İl Genel Meclisi’nde gündeme geldi. Oz Mining Mühendislik Taahhüt Ticaret A.Ş. tarafından yapılan başvuru sonrası değerlendirme aşamasında olan ruhsat talebi, yerel yöneticiler ve meclis üyeleri arasında geniş çaplı bir tartışmaya neden oldu.
MAPEG tarafından yayımlanan ilanda, “3514764” erişim kodlu maden sahasının 880 hektar büyüklüğünde olduğu, Bağışlar, Değirmenbeli, Merkeşler ve Afşar köylerini kapsadığı ve Yedigöller Milli Parkı’na kuş uçuşu 6-7 kilometre mesafede bulunduğu belirtildi.
İL GENEL MECLİSİ’NDE GÜNDEM OLDU
İl Genel Meclisi Başkanı Ekrem Çetinkaya, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, MAPEG komisyonunun değerlendirme aşamasında olduğunu belirtti ve Bolu Milletvekili Yüksel Coşkunyürek ile de bu konuda görüşmeler gerçekleştirdiğini ifade etti. Çetinkaya, meclise sunulan raporda maden arama sürecinin detaylarını şu ifadelerle aktarıldı:
“IV. Grup arama ruhsatlarında Maden Kanunu gereği 1 yıl Ön Arama dönemi, 2 yıl Genel Arama dönemi ve 4 yıl Detay Arama dönemi olmak üzere toplamda 7 yıl arama ruhsat süresi bulunmaktadır olup bir dönem için Maden Yönetmeliğinde belirlenen asgari arama faaliyetleri;
Ön Arama Döneminde; mostra tamamlama ve örnek alma, jeolojik harita alımı ile jeokimya, jeofizik gibi çalışmalar,
Genel Arama Döneminde; maden yatağının temel jeolojik özelliklerini belirlemek için; mostra, yarma ve sondaj gibi lokasyonlardan örnek alması,
Detay Arama Döneminde ise; maden yatağının üç boyutlu olarak ortaya koymak ve yüksek bir güvenilirlik düzeyinde hesaplama yapabilmek amacıyla yeter sayı ve sıklıkta mostra, kuyu, yarma, sondaj ve galeri açma çalışmaları yapılmaktadır.
Maden arama faaliyetlerinin hemen hemen tamamında sondaj ile arama faaliyeti yapılmakta olup yapılan sondajlarda da sadece su ve bentonit (doğal kil) kullanılmakta, çevre ve insan sağlığına zararlı herhangi bir kimyasal kullanılmamaktadır. Ayrıca bu faaliyetler topoğrafyayı değiştirecek nitelikte olmayıp tamamen yüzeysel faaliyetlerdir.
Şahsa sondaj faaliyetinde bulunmak istemesi halinde şahsın mülkiyet tütüne göre (orman/mer’a/tapulu arazi) gerekli izinlerin alınması zorunludur.
Arama faaliyetleri sonucunda ekonomik maden yatağı keşfi edilmesi durumunda işletme aşamasına geçilmekte olup özellikte metalik madenlerde 500 arama ruhsatının %2 – 3 ‘ünde çevherleşme tespit edilmekte olup bunda 1 tanesi işletme aşamasına geçmektedir. Rezerv tespit edilmeyen arama ruhsatları ise iptal edilmektedir.
Arama ruhsat süresi sona kadar yapılan arama faaliyetleri sonucunda şahsa ekonomik olarak işletilebilir maden rezervin bulunması durumunda ruhsat sahibi tarafından maden işletme projesi verilerek işletme ruhsatı talebinde bulunulabilmektedir.
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından madenin işletilmesi amacıyla hazırlanmış olan maden işletme projeleri detaylı olarak incelenmekte ve arzda uygunluğu denetlenmektedir. Uygun bulunan işletme projeleri onaylanarak ve saha için işletme ruhsatı düzenlenmektedir.
*Tek başına işletme ruhsatının düzenlenmesi bir madenin hemen işletilmeye alınması için yeterli olmamakla birlikte sahada üretim faaliyetine geçilebilmesi için, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7. maddesinde belirtilen (ÇED, GSM, MÜLKİYET vb.) izinlerinin eksiksiz bir şekilde tamamlandıktan sonra Genel Müdürlükçe işletme izin belgesinin düzenlenmesi gerekmektedir.
*3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7. maddesinde belirtilen izinler:
Mülkiyet izni – Orman İzni / Mera İzni / Tapulu arazi (kira-satış)
ÇED Belgesi Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından
GSM kapsamında iş yeri açma ve çalışma ruhsatı Valilik / İl Özel İdarelerinden
Varsa diğer alınması zorunlu olan tüm izinlerin ilgili Kurumlardan alınmasını müteakip işletmeye yönelik izin belgesi verilmektedir.
ER:3514764 sayılı değerlendirme sahası Bilgileri:
Talep edilen maden sahası değerlendirme aşamasında olup henüz ruhsat düzenlenmemiştir.
Talep Sahibi : Oz Mining Mühendislik Taahhüt Ticaret A.Ş.
İli, İlçesi : Bolu / Merkez / Merkeşler Köyü
Ruhsat Grubu / Cinsi : IV. grup / Altın+Bakır+Çinko+Gümüş+Kurşun
İlk Müracaat Tarihi : 18/11/2024
*Maden Mevzuatı açısından talep edilen alanda sistem kayıtlarımıza işlenen herhangi bir özel izin alanı bulunmamakta ancak talep alanın bir kısmının ormanlık alan ve yayla ile girişim yaptığı hususları tespit edilmiş ve 20.03.2025 tarihli ve 2025140568 sayılı yazımız ile Orman Genel Müdürlüğü ile Bolu Valiliğine madencilik faaliyetlerinde bulunulup/bulunamayacağı hakkında görüş sorulmuş, henüz dönüş olmamıştır.
*Taşınmaz Komisyonu oluru 07.03.2025 tarihinde alınmış olup İlgili kurumlardan Uygunluk dönüşü olması halinde Arama Ruhsatı (1 yıl Ön Arama dönemi, 2 yıl Genel Arama dönemi ve 4 yıl Detay Arama dönemi olmak üzere toplamda 7 yıl) düzenlenecektir.”
Ayrıca, maden sahasının bir kısmının ormanlık alan ve yaylalarla girişim halinde olduğu belirtilerek Orman Genel Müdürlüğü ve Bolu Valiliği'nden görüş beklendiği bildirildi.
BEYKOZ: “BU SADECE BİR KÖYÜN MESELESİ DEĞİL”
CHP Grup Başkanı Erhan Beykoz, ruhsat sürecinin daha geniş bir bölgeyi ilgilendirdiğini ve yeterince şeffaf yürütülmediğini savunarak, “Bakın bu işlerin dedikodunun ötesinde Bolu'ya sahip çıkılması gerektiğini sizlere anlatıyorum. Bu sadece Merkeşler Köyüyle bağlı değil. Bu arada beş tane köyün de kapsadığı hatta hatta tümü ifade ettiğim gibi Mengen Afşar Köyü'nü dahi içine aldığı bir maden arama ruhsatı varlığından bahsediyorum. Bir müracaatından bahsediyorum. Ve yedi tane komisyonumuz var. Diyoruz ki burada arkadaşlarımız gitsinler, bir inceleme yapsınlar.
Öncelikle yaklaşık bir ay evvel tarımsal hizmetler müdürlüğünden Merkeşler Köyünün muhtarların adamları ve burayla ilgili düşüncelerinin sonucunu öğrendim.
Sonra da Merkeşler Köyünün muhtarıyla birlikte buraya gelip hem tarımsal hizmetlerden, imara, imarda olmadığını öğrendikten sonra ruhsat müdürlüğüne. bire bir gözlerimle şahit olduğum için söylüyorum. Üç yere hatta dört yere dilekçeler. Tarımsal hizmetlerden cevap gelmiş. Yol şubeye yazılmış. Bir de su kanalı yazmış. Bu dilekçeler yazılmış. Encümende olan arkadaşlarımızın bundan haberi yok. Geliyorlar, oturuyorlar.” diye konuştu.
ÇETİNKAYA: “ÖN BİLGİ ALMAK İSTEDİK, SÜREÇ ORTADA”
Meclis Başkanı Ekrem Çetinkaya, önergenin kıymetli olduğunu belirttiği konuşmasında, “Meclis olarak bizim yetkilerimiz belli. MAPEK'ten bu bilgileri almazsın. Resmi olarak mümkün değil. Ben de dedim ki bu konuda ben elini taşın altına koyarım. Daha doğrusu elini taşın altına koymak da değil. Ben burada sorumluluk alırım. Gerekli bilgileri ben size sağlarım dedim. Bu şey verdiğiniz önergenin değerli olduğunu da kıymetli olduğunu da söyledik. Bunu mutlaka tartışalım da dedik ama önce bir ön bilgi alalım istedim. Benim derdim buydu. Ön bilgiyi de aldık getirdik şu anda. Dediğimiz gibi şu anda ortada bir müsaade yok. Sizin az önce bahsettiğiniz tarımsal veya imardan gelen yazılarda yine MAPEK'ten aldığınız bilgi notundaki işte yetkili kurumlardan görüş bekliyoruz. O görüşler doğrultusunda bir yazışma yapılmış. Ha bu saatten sonra biz bununla ilgili özel idare bünyesinde bir komisyon kurulur, bir araştırma yapılır, yapılmaz. Şu anda bir başvurular bu başvurunun süreçlerini de genel bir olarak paylaştım sizinle. Kişilere saldırmadan konuşacaksak devam edelim. Kişilere saldırmamız falan değil.” dedi.
"BOLU’NUN YARINLARINI TARTIŞMAYACAKSAK, NEYİ TARTIŞACAĞIZ?"
CHP’li Meclis Üyesi Erhan Beykoz, meclise sundukları önergenin değersizleştirildiğini savunarak sert ifadelerle eleştiride bulundu. Beykoz, Bolu’nun geleceği adına bu konunun ciddiyetle ele alınması gerektiğini vurgulayarak, “Artık elimizde belgenin, bilginin, sizinle gidip özenle getirdiğiniz bir takım bilgilerin burada artık tartışılması gerekiyor. Biz Bolu’yu tartışmayacaksak, Bolu’nun yarınlarını tartışmayacaksak, köyleri tartışmayacaksak, gidip bir madde üzerinde burada meclise açıp, arkadaşlarımız Göynük’ten bir buçuk saatlik yoldan gelip beş dakika burada duracaksa bizim buralarda olmamızın da bir mantığı yok başkanım. Bunlar Bolu’nun yarınları. Siz köylere mi düşman olacaksınız? Yani biz köylere düşman mı olacağız? Köylülerin su havzalarına düşman mı olacaksınız? Böyle bir şey yapmayın” dedi.
"MEVZU SİYASET DEĞİL, BOLU’YA HİZMET"
İl Genel Meclisi Başkanı Ekrem Çetinkaya, tartışmaların siyasi zemine çekilmesine karşı çıkarak, meclis çalışmaları üzerinden yapılan eleştirileri yanıtladı. Her önergeye değer verdiklerini ifade eden Çetinkaya, konunun kişiselleştirilmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Lütfen konuyu çarpıtmayalım. Hiçbir zaman CHP, MHP ayrımı yapmadık. Sizler onlarca önerge verdiniz. Bir ya da iki tanesini reddetmişiz. Sayıyı kafadan attım, eyvallah ama bugüne kadar verdiğiniz önergelerin, kıymetli bulduklarımızın üzerlerinde burada tartıştık. Dün ifade ettiğim şeyi tekrar ifade ediyorum. Meclis'in yetkileri var, belliği de sınırlı. Burada benim şahsen yapabileceklerim var.
Sizin şahsen yapabilecekleriniz var. Bunları harmanladıktan sonra burada akşama kadar sabaha kadar tartışabiliriz. Ama mevzu biz verdik, bizim önergemiz şeklinde olursa o zaman ben de bir geriliyorum. Yani sadece siz düşünüyorsunuz bu memleketi derim ben de. Bakın ben bir aydır köyleri geziyorum, orayı geziyorum, burayı geziyorum. Bir sürü mesai harcıyorum. Her birine sizin bir konuyu harcadığınız kadar mesai harcayamayabilirim. Ama bunları bir olgunlaştıktan sonra eğer iş yapacaksak iş üreteceksek, bilgi istiyorsak biz bunları sağlarız. Belki biraz zaman alır. Ama sonuçta buradaki insanların hepsi Bolu için burada, kimse bu kravatı takıp poz vermek için buraya gelmiyor” şeklinde konuştu.
"SORU ÖNERGESİ VERİLDİ, CEVAP BEKLENİYOR"
CHP Grup Başkanı Erhan Beykoz, maden arama ruhsatı süreciyle ilgili Bolu Milletvekili İsmail Akgül tarafından Meclis’e soru önergesi verildiğini hatırlatarak, halen bir yanıt alınmadığını söyledi. Konunun siyasi değil, kamu yararı açısından değerlendirilmesi gerektiğini belirten Beykoz, önerilerinin dikkate alınmasını istedi: “Bundan 1 ay evvel Bolu Milletvekili İsmail Akgül Meclise soru önergesi verildi. Dün kendisiyle görüştükten sonra, soru önergesine cevap gelip gelmediğine anında bilgisayarından baktığını, cevap gelmediğini, zamanın geçtiğini, soru önergesini benimle konuşurken bir daha verdiğine birebir şahit oldum.
Biz bu memleketle ilgili neler yapabiliriz diye ısrarla rica ediyoruz ama bizim söylediklerimiz, ‘dedikodu, safsata” gibi algılanırsa, haliyle biz de burada biz de halkın oylarıyla gelmiş, seçilmiş insanlarız. Onun için sizden ricam bu komisyona bizim şu anda vermiş olduğumuz dilekçemizin, gündeme alınıp, sonra ilgili komisyona havale edilmesi ve bu araştırmanın yapıldıktan sonra meclisin ve kamuoyunun bilgilendirilmesini rica ediyoruz.”
AK PARTİ’DEN MADENCİLİĞE DESTEK
AK Parti Grup Başkanı Erhan Çiftçi ise yaptığı açıklamada, yer altı kaynaklarının değerlendirilmesi gerektiğini savundu:
“Burada çıkan bir maden varsa, buna ihtiyacı varsa burayı kazacak, madeni alacak, gerekli yerde kullanacak. Şöyle bir bakın, Ukrayna ve Rusya niye savaşıyor. Amerika niye kapmaya çalışıyor? Oradaki değerli madenlerin üzerine konmak için adam milyonlarca kişinin ölmesine müsaade edecek bir çalışma yapmış, orada da şimdi madenlere çökmeye çalışıyor.
Böyle bir durumdayken, eğer burada böyle bir maden varsa, bunu çıkarmayalım mı? Yani CHP’nin Kazdağları’nda yaptığı gibi, Muğla’da yaptığı gibi ve halihazırda burada yaptığı gibi iki ağaç için, bir tane bilmem ne için Türkiye’nin gelişimine engel olmasına müsaade mi etmemiz lazım.
Burada bir şey varsa, maden varsa, gerekirse köy yerinden kalkacak, başka yere konacak, orada o maden alınacak, yeniden köy de yerine yerleştirilecek. Türkiye’nin şartları bunu gerektiriyor.
Ha dedikodu demişim. Evet dedikodudur. Bugüne kadar dedikoduydu. Şu anda itibaren dedikodu değil. Ama ortada da yine fol yok, yumurta yok. Böyle bir durumda biz bu durumda burası için herhangi bir önemli çalışma yapmamız da gerekmiyor.”
MHP’DEN ORTAK KOMİSYON TALEBİ
MHP Grup Başkanı Salih Acar ise tartışmaların siyaset üstü bir mesele olduğunu belirterek, “Bugün il genel meclisi üyeleri olarak, böyle bir maden araştırması olsa o insanlara, oradaki halka bir şey sorulması gerekir. Meclis olarak inceleyip, gereken cevabı vermemiz gerekir” ifadelerini kullandı.
İZİN SÜRECİ HÂLEN DEVAM EDİYOR
Ekrem Çetinkaya, sürecin henüz izin aşamasında olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:
“Özetlersek bir talep var, izin talebi. İzin talebi henüz onaylanmamış. Onaylandığı zaman yedi yıllık bir süreç sadece aramayla ilgi geçiyor. Benzoniti biz mühendisler olarak şeyde kullanırız Böyle baraj inşaatlarında falan bir on santimlik bir hat düzenleriz. Su geçişini engeller. O arasında da şu baraj yapılır. Bittikten sonra orası açılır. Yani sadece su geçirgenliğini önlemek için kullanılan bir malzeme, doğal kil diye yazıyor zaten. Çevreyi kirletecek bir kere ilk yedi yıl içinde hiçbir şey yok. Yedi yılın sonunda hatta bu bir yılın sonunda sondaj yaparken bile yine mülkiyet kime aitse ormansa orman, ne bileyim hazineyse hazine buralardan yine izin almadan yine sondaj yapılamıyor. Şahıs arazilerine geliyorsa yine aynı şekilde. Hani izinler silsilesi devam ediyor. Burada sadece işletme kısmında özel idare’nin ruhsat verme durumu söz konusu. Şu an için burada böyle bir durum yok. Özel idare tarafında kalan kısımda araştırma yapılması gerekiyorsa ki müdürlerimiz burada çağırırız. Encümenlerimize söylüyorum zaten gerekli müdürümüz gerekli açıklamayı yapar.”
